Daltononderwijs
Door de kinderen op school waardevolle ervaringen te laten opdoen worden ze beter voorbereid op de samenleving. Bij dat proces ‘leren voor het leven’ is het belangrijk dat ieder kind in zijn waarde wordt gelaten en dat het zijn karakter en eigenschappen zelf kan ontwikkelen.
Hoofdprincipes Daltononderwijs
In het Daltononderwijs wordt kinderen van jongs af gewezen op hun vrijheid, zelfstandigheid en de noodzaak van onderlinge samenwerking. Door de vrijheid van handelen, het zelf bezig zijn en zelf ontdekken behoudt het kind leerplezier.
De vijf hoofdprincipes van Daltononderwijs:
- Verantwoordelijkheid
- Zelfstandigheid
- Samenwerking
- Effectiviteit
- Reflectie
Verantwoordelijkheid
Het aspect verantwoordelijkheid is essentieel voor de ontplooiingsmogelijkheden van een kind. In een geleidelijk leerproces raakt het kind vertrouwd met zijn verantwoordvrijheid. Het principe krijgt voor de leerling inhoud en wordt begrensd, want vrijheidsbeleving moet samengaan met een verantwoordelijkheidsgevoel voor ‘de ander’. Geen ‘vrijheid blijheid’, maar ‘vrijheid in gebondenheid’.
Zelfstandigheid
Een kind wil actief en ontdekkend bezig zijn. Het leerplezier verdwijnt als het uren lang moet luisteren en alleen maar mag doen wat de leerkracht opdraagt. Zelfstandigheid betekent zelfwerkzaamheid en dit leidt vaak tot betere begripsvorming bij de leerling. Omdat een kind actiever is op school wordt de beschikbare leertijd effectiever gebruikt. Kinderen wordt geleerd zelfstandig en onder eigen verantwoordelijkheid problemen op te lossen en beslissingen te nemen.
Samenwerking
Het principe van samenwerking sluit prima aan bij de maatschappij, waar veel in teamverband wordt geopereerd en dus wordt samengewerkt. Het ligt daarom voor de hand dat samenwerking de derde pijler is van het daltononderwijs Belangrijk is dat de kinderen elkaar volgens dit principe kunnen helpen. Het leren ervaren en gebruik maken van de (on)mogelijkheden van jezelf en van een ander dragen bij aan een goed en sociaal functioneren.
Reflectie
Het kritisch benaderen van onderwijskundige ontwikkelingen is op een daltonschool vanzelfsprekend. Op schoolniveau vindt reflectie over het onderwijs voortdurend plaats. Iedere leerkracht reflecteert op zijn/haar onderwijspraktijk en professioneel handelen. Ook leerlingen reflecteren op hun handelen en werk, o.a. door middel van reflectie op de (week) taak.
Effectiviteit
Daltononderwijs is gericht op een effectieve inzet van tijd, menskracht en middelen. De (week)taak biedt optimaal gelegenheid om tot een doelmatige inzet en inrichting van het onderwijs te komen.
De voordelen van Daltononderwijs in de praktijk
- Leerlingen zijn zelfontdekkend bezig;
- Meer vrijheid biedt ruimte om in eigen tempo te werken;
- Kinderen kunnen meer tijd besteden aan vakken waarin ze minder goed zijn en minder tijd aan vakken waarin ze goed zijn;
- (Hoog) begaafde leerlingen kunnen desgewenst dieper op de stof ingaan;
- Kinderen leren hun tijd in te delen omdat ze de taken in eigen tempo en in zelf gekozen volgorde mogen maken. Ze leren goed te plannen en efficiënt met de tijd om te gaan, hetgeen in het vervolgonderwijs en hoger onderwijs goed van pas komt;
- Leerlingen worden aangemoedigd om zelf initiatieven te ontwikkelen en (nauwkeurig gedoseerd) verantwoordelijkheid te dragen;
- Er heerst een sfeer van wederzijds vertrouwen en een goede relatie tussen leerkracht en leerling, waardoor minder dwangmaatregelen nodig zijn;
- Door samenwerking ontstaat respect tussen de leerlingen;
- Kinderen leren met elkaar rekening te houden. De gegeven vrijheid stelt hoge eisen aan verantwoordelijkheid.
Helen Parkhurst
De wortel van het Daltononderwijs ligt in 1905 op een school in Wisconsin in de Verenigde Staten. De net afgestudeerde onderwijzeres Helen Parkhurst wordt aangesteld om als enige leerkracht 40 kinderen van 6 tot en met 12 jaar les te geven.
In die situatie is zelfstandig werken noodzakelijk en al snel raakt ze ervan overtuigd dat deze aanpak voor alle kinderen goed is. Zij ontwikkelt een onderwijsvorm gericht op het individu in plaats van op het klassikale onderwijs.
Voor ons Dalton beleidsplan kunt u hier klikken. In het schooljaar 2021-2022 is een start gemaakt met het actualiseren van dit beleidsplan. Het team volgt in 2023-2024 de Daltonopleiding voor opfrissen van kennis en waar nodig certificering van collega’s. September 2024 wordt dit afgerond en verwachten wij ook het nieuwe beleidsplan definitief klaar te hebben. De nieuwe visitatie vanuit de Daltonvereniging wordt in het najaar van 2024 verwacht.